Polski system prawa cywilnego dostarcza wynajmującemu szeroką gamę środków, za pomocą których może regulować stosunki z najemcą. Choć na tle innych krajów europejskich najem jest u nas wciąż stosunkowo mało popularny, to w ostatnich latach możemy zaobserwować gwałtowny wzrost zainteresowania nim.
Z tego względu warto pochylić się nad szczególnym rozwiązaniem z zakresu tego typu stosunków, jakim jest umowa najmu okazjonalnego. Niesie ono bowiem ze sobą szereg zalet jak i wad, o których warto mieć pojęcie, gdy przyjdzie nam kiedyś wynajmować lokal.
Czym jest umowa najmu okazjonalnego?
Umowa najmu okazjonalnego jest szczególnym typem regulowania stosunków z najemcą. Oznacza to szereg obwarowań prawnych, z którymi jest ona związana.
Przede wszystkim wynajmującym w takiej umowie może być jedynie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, będąca właścicielem lokalu
Najemcą natomiast może być jedynie osoba fizyczna.
Lokal, którego dotyczy umowa najmu okazjonalnego może być jedynie lokalem mieszkalnym, który zostanie udostępniony wynajmującemu jedynie do celów mieszkaniowych.
Umowa ta musi być – pod rygorem nieważności – zawarta na czas określony – maksymalnie do 10 lat.
Dodatkowym wymogiem jest zawarcie jej oraz wszelkich zmian w niej dokonywanych w formie pisemnej. W umowie powinien zostać określony czynsz jaki najemca będzie musiał zapłacić, termin, do którego będzie zobowiązany to robić oraz forma płatności.
Najem okazjonalny musi zostać zgłoszony do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania właściciela.
Najbardziej dotkliwym praktycznie aspektem tego rozwiązania prawnego jest konieczność załączenia szeregu dokumentów dodatkowych. Są to:
- oświadczenie, w którym wynajmujący dobrowolnie poddaje się egzekucji i zobowiązuje do opuszczenia i opróżnienia lokalu po wygaśnięciu umowy, zawarte w formie aktu notarialnego
- oświadczenie najemcy, w którym wskazuje on lokal, w którym będzie mógł zamieszkać w razie wygaśnięcia lub rozwiązania umowy
- oświadczenie właściciela lokalu o zgodzie na zamieszkanie najemcy oraz osób mu towarzyszących w lokalu będącym przedmiotem umowy
Warto pamiętać, że kaucja nie jest elementem koniecznym tego typu umowy. Choć zabezpieczenie majątku w takiej postaci nieodzownie kojarzy nam się z umową najmu, nie jest ono wymagane.
Czym się różni umowa najmu okazjonalnego od zwykłej umowy najmu?
Główną różnicą między omawianą umową, a zwykłą umową najmu jest uwzględnienie wyżej wskazanych elementów i ich formy prawnej oraz fakt, że przepisy dotyczące najmu okazjonalnego – jako przepisy szczegółowe – wyłączają zastosowanie przepisów ogólnych kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów.
Oznacza to o wiele lepsze zabezpieczenie interesów wynajmującego poprzez umożliwienie eksmisji nierzetelnego lokatora oraz egzekucji komorniczej w przypadkach przewidzianych w umowie.
Zalety najmu okazjonalnego
Najem okazjonalny skutecznie zabezpiecza interes wynajmującego. Daje mu szereg środków prawnych umożliwiających ściągnięcie należności finansowych od nieuczciwego najemcy oraz pozbycie się go z lokalu, w przypadku, gdy ten – pomimo wezwań – nie chce się wyprowadzić.
Podpisując tego typu umowę jako właściciel lokalu możemy spać spokojniej i nie martwić się o swój interes w takim stopniu, jak w przypadku zwykłej umowy najmu.
Wady najmu okazjonalnego
Najem okazjonalny to procedura o wiele bardziej skomplikowana pod względem logistycznym. Wymaga większej ilości dokumentów oraz wizyty u notariusza przez nowego lokatora. To z kolei wiąże się z kosztami.
Problematyczne może okazać się również wskazanie przez najemcę lokalu, w którym ten będzie mógł zamieszkać w przypadku rozwiązania bądź wypowiedzenia umowy. Nie każdy ma taką możliwość.
Na jaki najem się zdecydować?
Jeśli zależy Ci na większym zabezpieczeniu swojego interesu prawnego, nie masz aż tak dużej presji by wynająć swój lokal, najem okazyjny wydaje się być rozwiązaniem dla Ciebie.
Pamiętaj, że ze względu na niedogodności natury formalnej i materialnej na pewno grono osób zainteresowanych tego typu najmem będzie zdecydowanie mniejsze.